Zaterdag 1 maart 2008
Vandaag een bijeenkomst die in het teken staat van leer-opleg en leer-inleg. Maar eerst worden ervaringen uitgewisseld, boeken getoond, nieuwtjes verteld, en reisverslagen gegeven. Met vliegende storm zijn we letterlijk en figuurlijk naar Lankhorst gereden, waar Jopie onze gastvrouw is. Gelukkig heeft niemand hinder van de harde wind ondervonden en zijn we allen, op Jaap na die ziek is, ondanks storm en grotere afstand, op tijd voor de koffie! Jopie heeft een perfecte werkplek gecreëerd in de ruime hal van het huis, alhoewel we er wel enigszins tobben met goed licht. Maar dat zal de werkijver niet hinderen, integendeel.

Bert vertelt ons dat er op http://nl.youtube.com/ via zoeken naar 'bookbinding' talloze interessante video's over vele facetten van het boekbinden te bekijken zijn. Hij is door één van deze filmpjes geïnspireerd tot het ontwerpen en realiseren van een 'satépennenboek', hetgeen wij de 'bert-binding' dopen.
Als eerste heeft hij de band ontworpen. Vervolgens zijn de katernen aan de band, de satéstokjes en op satijnen bandjes genaaid. De satijnen bandjes zijn aan de binnenkant van de band onder de schutbladen weggewerkt. Het lijkt ons een zeer ingewikkelde bindwijze, maar volgens Bert viel dat wel mee en vond hij het leuk deze constructie te verwezenlijken. Het is in ieder geval een zeer apart boek geworden.


Frans toont zijn Duitse band. Hij heeft voor de sneden en de schutbladen weer zijn specialiteit toegepast: stijfselmarmeren met notenklontjes!
Ook heeft hij, als eerste van de bbc-groep, boekmodel 10 van Goddijn klaar. Hij vertelt ons de nodige moeilijkheden tegen gekomen te zijn in de werkbeschrijving, zeker t.a.v. de chemise. T.z.t. zullen wij dat dus met zijn allen moeten bestuderen.


Jopie doet verslag van de workshop 'kapitaal besteken' die ze onlangs in Leusden gegeven heeft. Ze heeft de cursisten diverse vormen van kapitaal besteken aangeboden, met zeer verschillende materialen: papier, shirting , katoen, leer, draadjes wol, watervaste fineliner, e.d.
Het was een zeer inspirerende dag en zeker voor herhaling vatbaar op een bbc-werkdag! T.z.t. zal een verhaal over kapitaalbandjes te lezen zijn onder 'verhaal van de leden' .




In het verslag van de vorige maand schreef ik dat ik met de rolfilet gouden lijnen probeerde aan te brengen op het voorplat van een boekbandje. Dat lukte toen niet helemaal en dus ben ik thuis verder gegaan. Uiteindelijk heb ik het ontwerp aangepast door de foute delen er als ongelijkbenige driehoeken én cirkeltjes uit te snijden en in te leggen met slangenleer.
Al vooruitlopend op het onderwerp van deze werkdag!


Jopie, Fem en ik hebben in 2001 bij Anne Bossenbroek-Bouchard een cursus 'decors & mozaïek, inleg en opleg van papier en leer' gevolgd en willen deze opgedane kennis nu delen met de bbc-leden. We hebben daarom een programma voor vandaag opgesteld en de leden gevraagd thuis alvast bordjes van 10 x 10 cm te bekleden: aan één kant met kraftpapier, aan de andere kant met dik leer, én bordjes met dun leer, én twee bordjes met manillakarton en dik of dun leer.

We beginnen met INLEGWERK.
A: werken op het met leer en manilla beplakte bord:
snijden door een enkele laag leer:
1. een figuur uit het beklede bord snijden met een ijzeren mal, die tijdelijk vastgeplakt is op leer.
ijzeren mal

2. met dit uitgesneden figuur kan een even dik, in kleur contrasterend stukje leer bereid worden door het op manilla of Japans papier te plakken.
3. hetzelfde figuur met de ijzeren mal snijden uit het in punt 2 op manilla geplakte contrasterende leer.

contrasterend leer
ijzeren mal

4. passen.
5. ondergrond schuren, eventueel de ondergrond en randjes met beriplast (een Franse lijm) en acryl-inkt bewerken, evenals van de uitgesneden vorm.

glad geschuurde ondergrond na uitsnijden figuur

ingelegde zwart leren rechthoek

6. inlegstukje met vinyl op zijn plaats plakken.
7. aanwrijven over zijdevloei, nooit rechtstreeks over het leer.
8. in pers met émalène.

B: werken op het tweede met leer en manilla beplakte bord:
snijden door een dubbele laag leer:
9. in te leggen leer op manilla of Japans papier plakken.
10. in te leggen leer op het tweede met manilla en leer beplakte bord tijdelijk hechten.
11. ijzeren mal erop hechten.
12. door beide lagen heen snijden.
13. figuren voorzichtig verwijderen.
14. punt 4 t/m 8 toepassen .

door dubbele laag leer snijden uitgesneden figuur voorzichtig verwijderen


ingelegd hart met ingelegde rondjes gemaakt met de papierboor
C: figuur maken met rhodoïd / paterno:
15. zelf een mal maken met rhodoïd (=polyvinyl acetaat). Rhodoïd is een harde plasticsoort waar je ontwerpen op tekent met een watervaste stift. Vervolgens ga je met een scalpel over die ontwerplijnen en daarna kun je het ontwerp eenvoudig uit het plastic breken, zodat je een goed bruikbare mal hebt. Je kunt hier ook 'paterno-vellen' voor gebruiken, te koop in winkels voor quilt- en patchwork-benodigdheden.
16. toepassen op één van de vorige bordjes via methode A of B
op onderstaande foto van links naar rechts:
uitgesneden blad van leer,
bladmal van rhodoïd,
vel waaruit bladmal gesneden is.
rhodoïd bladmal
vel rhodoïd,
waaruit bladmal gesneden is.

bladmotief gemaakt met rhodoïd-mal
D: spelen met een screwpunch, papierboor of holpijpje:
17. op één van de vorige bordjes gaatjes met diverse diameters maken en opvullen met contrasterende kleur leer.
screwpunch en ermee gemaakte gaatjes
werken met de papierboor lukt ook prima
Na een fantastisch lekkere lunch met maar liefst drie soorten quiches, bereid door Jopie, gaan we verder met OPLEGWERK.


voorbeeld van lichte en sterke opbolling van opgelegd leer

E: werken met dun leer:
18. uit dun leer (tijdelijk op manilla geplakt of bewerkt met stijfselwater) een figuur snijden, hetzij met een ijzeren mal, hetzij met rhodoïd/ paterno.
19. op pletbord de randen 3 mm op 0 schalmen met scalpel 25, (controleren op de haarkant van een ander stuk gekleurd leer of er geen rafels van de vleeskant meer te zien zijn)
20. eventueel beriplast en acryl gebruiken.
21. op beklede bordje met vouwbeen de plaats van het op te leggen figuur aangeven.
22. ondergrond met scalpel krassen.
23. figuur aansmeren met vinyl en op plek plakken en aanwrijven via zijdevloei.
24. in pers met émalène.

Resultaat: er is een lichte bolling ontstaan en het opgelegde leer vormt één geheel met het ondergrondleer. (zie op bovenstaande foto opgelegd vierkant van groen leer).

schalmen met scalpel nr. 25

Onvoldoende geschalmd. Er zijn nog steeds witte 'rafels' vleesresten duidelijk op de rode ondergrond te zien.

Rechts boven een goed strak schalm-resultaat van het witte leer. Door het schalmwerk op een gekleurd stuk leer te leggen kan het resultaat perfect gecontroleerd worden.

F: werken met dik leer:
25. hetzelfde figuur als gebruikt in 18 uit dik leer snijden.
26. op pletbord de randen weer schalmen, nu ongeveer 5 mm.
27. punt 20 t/m 24 herhalen.

Resultaat: het bolle effect is uitgesprokener.


G: werken met een eigen initiaal
28. een letter overtrekken op doorzichtig papier.
29. punt 18 t/m 24 herhalen.
letter op overtrekpapier opgelegde letter van dun leer
Tot slot gaan we werken met een trekpen.
We hebben voor een ieder bordjes van 10 x 10 cm. beplakt met kalfsleer.

H: lijnen trekken met vouwbeen en trekpen:
30. op de bordjes lijnen trekken met een puntig vouwbeen en liniaal.
31. liniaal verhoogd neerleggen op het werk door er bijv. een kartonnen strook onder te leggen.
De verhoging voorkomt dat er inkt onder de liniaal vloeit.
32. met de trekpen de afstand van de liniaal tot de lijn bepalen.
33. de trekpen vullen met acrylinkt en de lijn trekken .
en maar lijnen trekken !

Het was een productieve dag, zoals te zien is op de resultatenfoto hieronder!

We verwachten na deze inspirerende werkdag van alle bbc-leden in april een boekje, waarbij op de band één of meerdere van de geleerde technieken toegepast zijn.